عوامل تعیین کننده قیمت فرش دستباف

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که زمان خرید فرش دستباف، سردرگم شده باشید. این سردرگمی ممکن است گاهی به دلیل قیمت فرش دستباف و اختلاف آن حتی بین چند فرش با ابعاد و مواد یکسان باشد. اما به راستی چرا این تفاوت قیمت وجود دارد؟ چطور می‌توان یک خرید مطمئن و رضایت بخش داشت؟ عوامل تعیین کننده قیمت فرش دستباف چیست؟

در این مقاله ما به شما می‌گوییم عوامل تعیین قیمت فرش دستباف چیست و چگونه می‌توانید با چند سوال ساده، بهترین خرید را داشته باشید.‌

مهمترین عوامل تعیین قیمت فرش دستباف

1. در مورد محل و منطقه بافت سوال کنید

یکی از عوامل مهم در قیمت گذاری فرش دستباف، محل بافت آن است. برای نمونه فرش های بافت منطقه نایین بسیار با کیفیت تر از دیگر مناطق (شهر یا روستا) است. علت آن شکل و کیفیت بافت فرش توسط بافندگان آن بوده و البته پیشینه آموزش هایی که استادکاران به بافندگان داده اند که در این روند، صداقت در بافت، انتخاب متریال مناسب، رعایت اصول و قواعد صحیح بسیار موثر است.

در نتیجه حتما هنگام خرید، درباره منطقه بافت فرش سوال کنید.

2. لا، خفت یا رجشمار فرش را بپرسید

رجشمار یا تراکم فرش از عواملی است که قیمت و ارزش یک فرش را تعیین می‌نماید. برای نمونه فرش دستباف نایین بطور کلی در سه دسته 9لا، 6لا و 4لا بافته می‌شود. فرش 6 لای اصل نایین که با تراکم بالاتر، رجشماری حدود 50 تا 65 دارد برای مکان‌های کم رفت و آمد و حتی تزیینی انتخاب می‌شود. اما فرش های 9لا که رجشماری حدود 40 تا 45 دارند با ظرافت خوبی برای استفاده در زیر پا مناسب هستند.

3. کیفیت مواد اولیه، پشم و ابریشم بررسی کنید

یکی از مواردی که در قیمت تمام شده و ارزش‌گذاری یک فرش دستباف موثر است، مواد اولیه به کار رفته در تولید آن است. اصلی‌ترین مواد اولیه که در تولید فرش دستباف بکار می‌رود؛ پشم، ابریشم، موادذرنگزا (برای رنگرزی) است. این مواد دارای درجات کیفی متنوع و با قیمت‌های متفاوت هستند. برای نمونه در مورد کیفیت و میزان ابریشم به کار رفته در فرش بپرسید. قاعدتا هرچه ابریشم به کار رفته درجه بالاتری داشته باشد، قیمت فرش بیشتر است.

4. طرح و نوع طراحی فرش اهمیت دارد

اگر تا به حال به پیچ و خم گل‌های فرش دقت کرده باشید، حتما به زحمات بافنده فکر کرده اید. یا حتما خلاقیت و هنر دست طراح و نقشه کش را ستوده‌اید. این همان چیزی است که یک اثر هنری مانند قالی ایرانی را با ارزشتر می‌کند. پس اینبار زمانی که فروشنده توجه شما را به نقشه فرش جلب کرد، بیشتر به آن دقت کنید.

کیفیت طرح از دو جهت، یکی درست بافته شدن آن توسط بافنده به این معنا که بافنده طرح را سالم اجرا کرده باشد و دوم اصالت فرش، پر کاری یا سادگی، شلوغ یا خلوتی، ظرافت، خلاقیت و مسائل فنی طرح و نقشه بر محاسبه قیمت فرش دستباف موثر است.

5. فرش مورد نظر نو، کارکرده یا آنتیک است؟

یکی از جنبه‌هایی که بطور مستقیم در قیمت گذاری فرش تاثیرگذار است، نو یا کهنه‌گی آن است. بطور کلی در فرش‌های مشابه، قیمت فرش نو، بیشتر از کارکرده است. اما اگر کهنگی فرش بیش از 70-80 سال باشد و معیارهای قرارگیری در دسته‌بندی آنتیک، همچون خاص بودن را داشته باشد، قیمت آن فرش از مشابه نو بیشتر خواهد بود.

همچنین یک فرش کارکرده ممکن است از نظر طرح، ظرافت و سلامت بسیار با ارزش تر باشد. البته به شرطی که دوام و ماندگاری آن باید بررسی شود.

7. رنگرزی خامه فرش و درصد طبیعی یا شیمیایی بودن آن را بررسی کنید

رنگرزی طبیعی در برابر شیمایی همیشه می‌تواند یکی از  عوامل تعیین کننده قیمت فرش دستباف است. مواد رنگ‌زای طبیعی، قیمتی به مراتب بالاتر نسبت به مواد رنگ‌زای شیمیایی دارند. نحوه رنگرزی با مواد رنگ‌زای طبیعی که اغلب به صورت دستی و سنتی انجام می‌پذیرد. این مورد نیازمند تجربه و تخصص بیشتر و بالتبع حق الزحمه بالاتر است.

9. به هارمونی و تناسب رنگ‌ها در متن و حاشیه دقت کنید

پس از طرح، به سراغ رنگها بروید. در عرف بازار معمولا نقشه هایی که رنگبندی در آن فکر شده و اصولی باشد، از ارزش بالاتری برخوردار هستند. منظور این است که برای مثال اگر نقشه فرش از ترکیب رنگ‌های متضاد تشکیل شده، سلیقه کمتری را پوشش می دهد و در نتیجه ارزانتر خواهد بود.

10. بازار پسندی یک طرح را در نظر بگیرید

اگر از فروشندگان فرش دستباف در مورد تعداد طرح های موجود فرش بپرسید، قطعا پاسخهای مختلفی خواهید شنید. سالانه طراحان خوش ذوق فرش ایرانی، نقشه هایی مختلف و جدید را پدید می‌آورند که ممکن است بسیاری از آنها از اقبال عمومی برخوردار نشوند. در عوض بعضی طرح ها همیشه مشتریانی پر و پا قرص دارند. در نتیجه ممکن است دو فرش کاملا هم اندازه با متریال یکسال قیمتی متفاوت داشته باشند فقط به این دلیل که احتمالا طرح فقط به دلیل داشتن رنگبندی خاص، مشتری پسندتر باشد. به همین سادگی قیمت ها تغییر می‌کند.

11. عدم عیوب و سالم بودن در ابعاد و مصالح‌ فرش مهم است

دو رنگی، شکستگی گل و بند، کجی، کشیدگی، مصالح تقلبی یا هر اشکال دیگر در فرش باعث می شود قیمت فرش تغییر کرده باشد. در نتیجه مشورت با متخصص به خرید بهتر کمک خواهد کرد. بهتر است از فروشندگان معتبر خرید کنید تا از سلامت فرش مطمئن باشید.

12. برند فرش نشانه اصالت است

برخی هنرمندان طراح و تولیدکنندگان فرش دستباف، دارای شهرت و حسن سابقه قابل توجهی هستند. وجود نام این اشخاص بر روی فرش، همچون امضای نقاش‌های معروف، سبب افزایش ارزش هنری و قیمت فرش می‌شود. این جنبه از ارزش‌گذاری نیز که تحت عنوان “برند” قابل توجه است، در تعیین قیمت برای فرش دستباف حائز اهمیت خواهد بود. بسیاری اوقات این برندها شما را از اصالت و سلامت فرش مطمئن می‌کنند. پس شاید لازم است گاهی سراغ برندهای اصیل فرش بروید.

منبع: فروشگاه فرش میرحسینی